Μάγδα Τσολάκη στο ΛΕΠ του δήμου Νεάπολης-Συκεών: Η μόλυνση του αέρα προσβάλει την υγεία και ενισχύει τις πιθανότητες νόσησης με άνοια και Alzheimer

Η κλιματική αλλαγή είναι παράγοντας κινδύνου για την υγεία καθώς η μόλυνση του αέρα έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια από την αύξηση των βιομηχανικών ρύπων, την αύξηση του πληθυσμού και την εγκατάσταση των ανθρώπων στις πόλεις καθώς και τη μεγάλη κατανάλωση ενέργειας. Αυτή ήταν η κύρια επισήμανση της Μάγδας Τσολάκη στο πλαίσιο της διάλεξης της στο ΛΕΠ του δήμου Νεάπολης-Συκεών.

Η διακεκριμένη επιστήμονας εξήγησε μεταξύ άλλων στο ακροατήριο του Λαϊκού Επιμορφωτικού Πανεπιστημίου ότι η ύπαρξη όζοντος και διοξειδίου του αζώτου στον αέρα που αναπνέουμε συσχετίζεται με τις εγκεφαλικές νόσους όπως η άνοια (μάλιστα είναι ο ένας από τους δέκα παράγοντες που την προκαλούν) και συμβάλλει σημαντικά στον καθορισμό θανάτων από Alzheimer, καθώς, όπως τόνισε, τα μικροσωματίδια του μολυσμένου αέρα εισέρχονται στους πνεύμονές μας και από εκεί καταστρέφεται ο φραγμός κυψελίδας πνεύμονα και των αγγείων απ’ όπου εισέρχονται στη συστηματική κυκλοφορία του οργανισμού μας όπως και μέσω της αναπνοής απευθείας στον εγκέφαλό μας. Επομένως, όπως εξήγησε, όσο αυξάνεται η πυκνότητα των μικροσωματιδίων αυξάνεται η ισχαιμία του μυοκαρδίου, οι λοιμώξεις, ο καρκίνος του πνεύμονα σε όλες τις ηλικίες, η χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια κ.α. Σύμφωνα μάλιστα με πρόγραμμα που επικαλέστηκε η κ. Τσολάκη, στο οποίο εξετάστηκαν δεδομένα από 20 χώρες οι θάνατοι που σχετίζονται με το όζον που υπάρχει στον μολυσμένο αέρα θα αυξηθούν από 45 την τετραετία 2010-2014 σε 6.200 την τετραετία 2050-2054. Η ομιλήτρια πρόσθεσε εξάλλου ότι η ηλικία του ατόμου, το φύλο και η ευαλωτότητά του (φτώχεια, ανεργία, εκπαίδευση) επηρεάζει το βαθμό που πλήττεται.

«Από τη μύτη μας ο εγκέφαλός μας είναι ακάλυπτος», υπογράμμισε η ομότιμη καθηγήτρια επισημαίνοντας την ανάγκη να φοράμε μάσκα όταν κινούμαστε σε μολυσμένη περιοχή να αποφεύγουμε τους πολυσύχναστους δρόμους να χρησιμοποιούμε φίλτρο ενεργού άνθρακα στο αυτοκίνητο ή ακόμα και να λαμβάνουμε ισχυρή δόση αντιοξειδωτικών εάν πρόκειται στη συνέχεια να εκτεθούμε σε μόλυνση.

Επικεντρώνοντας στη νόσο της άνοιας η διακεκριμένη επιστήμονας τόνισε ότι η κατάθλιψη έχει οριστεί ως προπομπός της άνοιας για να θυμίσει την ελπιδοφόρα φράση του Ιπποκράτη ότι «το σώμα μας έχει τη δυνατότητα να αυτοθεραπεύεται» με τη διατροφή, την κίνηση, το περιβάλλον, τον τρόπο ζωής και τον τρόπο σκέψης να έχουν ύψιστη σημασία. Η καθηγήτρια επισήμανε ότι μπορούμε να τροποποιήσουμε τους παράγοντες κινδύνου κατά 40% ώστε το 2050 αντί για 300 χιλιάδες ασθενείς με άνοια να έχουμε 180 χιλιάδες, λαμβάνοντας τα ενδεδειγμένα από τους επιστήμονες μέτρα. «Να αλλάξουμε αυτούς τους παράγοντες που είναι ο διαβήτης, η υπέρταση, η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης, η κατάθλιψη, το κάπνισμα , η χαμηλή εκπαίδευση, η απώλεια της ακοής και όρασης, η κρανιοεγκεφαλική κάκωση, η κατανάλωση αλκοόλ και η κοινωνική απομόνωση» προέτρεψε η κ. Τσολάκη.

Σύμφωνα με σχετική μελέτη του 2023 υπάρχει σημαντική συσχέτιση της έκθεσης σε μικροσωματίδια και της επίπτωσης της άνοιας σημείωσε η επιστήμονας διαχωρίζοντας τις επιπτώσεις στον άνθρωπο ανάλογα με τη φυλή του αλλά και τη χώρα που κατοικεί. Η νευρολόγος, ψυχίατρος και θεολόγος αναφέρθηκε εξάλλου σε πρόσφατη μελέτη στο πλαίσιο της οποίας ερευνητές στις ΗΠΑ εξέτασαν τον εγκεφαλικό ιστό 224 ατόμων που πέθαναν κατά μέσο όρο στα 76 έτη και που συμφώνησαν να δωρίσουν τον εγκέφαλό τους κατά τον θάνατό τους για την έρευνα στο πεδίο της άνοιας, αναφέροντας ότι και η ίδια με τον σύζυγό της έχουν υπογράψει σχετική αίτηση. Αναφερόμενη σε διεθνείς έρευνες για τη συσχέτιση της μόλυνσης του αέρα με τη νόσο Alzheimer και τα επίπεδα της μόλυνσης του αέρα στην περιοχή μας η κ. Τσολάκη ανέφερε ότι υπάρχουν μετρήσεις για τα επίπεδα της μόλυνσης του αέρα σε κάθε περιοχή και αναμένει στο μέλλον αποτελέσματα και για την περιοχή μας που θα βασίζονται σε στοιχεία για τις νόσους που έχει δώσει και η ίδια στην έρευνα.

Πρόσθεσε ακόμη ότι σύμφωνα με μελέτες, άτομα με υψηλότερη έκθεση σε μόλυνση κατά τα τρία έτη πριν από τον θάνατό τους είχαν 87% περισσότερες πιθανότητες να έχουν υψηλότερα επίπεδα βλαβών. Επιπλέον, καταγράφηκε ότι η ισχυρότερη σχέση μεταξύ της μόλυνσης του αέρα και του Alzheimer εμφανίζεται σε εκείνους τις ασθενείς που δεν είχαν τη σχετική γονιδιακή παραλλαγή που σχετίζεται με τη νόσο, δηλαδή το γονίδιο Ε4 (σχετική εξέταση και στην πόλη μας μπορεί να δείξει αν το έχει κάποιο άτομο).

Στο σύντομο χαιρετισμό του ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης καλωσορίζοντας την διακεκριμένη επιστήμονα, ομότιμη καθηγήτρια Νευρολογίας του ΑΠΘ και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer και συγγενών διαταραχών, αναφέρθηκε στη μακρόχρονη μεταξύ τους γνωριμία, την πολύτιμη συνεργασία σε επίπεδο δήμου και Ελληνικής εταιρείας Alzheimer με σπουδαιότερο στόχο την κατασκευή του Πρώτου Κέντρου Πρόληψης και Υποστήριξης Νοσούντων με Alzheimerστα Πεύκα. Μάλιστα δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι πρόσφατα «από κοινού υποβάλλαμε με την Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών προς έγκριση άρτια τεκμηριωμένα προγράμματα αλλά απορρίφθηκαν προφανώς λόγω σκοπιμοτήτων από το αρμόδιο υπουργείο».

Τη χθεσινή διάλεξη παρακολούθησαν η πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου Κατερίνα Τσουκαλά, οι αντιδήμαρχοι Διοικητικών Υπηρεσιών, ΚΕΠ και Παιδείας Μιχάλης Βουλγαρίδης, Οικονομικών Λάζαρος Ωραιόπουλος, Πολιτικής Προστασίας, Πολιτικής Άμυνας και Αστυνόμευσης Ιωάννης Ζαρίφης, Τεχνικών Έργων Στέλιος Γκατζές, ο αντιπρόεδρος της ΔΕΤΕΝ Απόστολος Παπάζογλου, οι δημοτικοί σύμβουλοι Σοφία Ανδριανίδου, Αρίστος Γαλανός, Θανάσης Δεντσικιώτης, Σταυρούλα Δόλια Χαριτίδου και οι τοπικές σύμβουλοι Συκεών Ρένα Αυγερινού και Αγίου Παύλου Αλεξάνδρα Βόζιου. Στην αίθουσα του Κλειστού Δημοτικού Θεάτρου Συκεών βρέθηκαν σπουδάστριες και σπουδαστές του ΣΑΕΚ Θεσσαλονίκης του Τομέα Βοηθού Ιατρικών Εργαστηρίων και Στελεχών Διοίκησης και Οικονομίας Υγείας.

Ο φετινός κύκλος του ΛΕΠ είναι αφιερωμένος στην κλιματική κρίση και τις επιπτώσεις της στην υγεία μας και τον επιμελείται η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Ειρήνη Καγιαμπίνη.