Γ. Σεφέρης : «Η μνήμη όπου κι αν την αγγίξεις, πονάει…»

Η καταστροφή της Σμύρνης ήταν η ταφόπλακα του Ελληνισμού στη Μικρά Ασία και στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Το πλήγμα για το έθνος ήταν τεράστιο, τις συνέπειες η χώρα τις βιώνει και θα τις βιώνει για πολλές δεκαετίες ακόμα. Το ελληνικό έθνος συρρικνώθηκε βίαια, με ανυπολόγιστο κόστος σε κάθε επίπεδο. Μπορεί να πέρασαν 100 χρόνια, οι μνήμες να θαμπώνουν, να ξεθωριάζουν και να σβήνουν σιγά-σιγά, όμως είναι απόλυτη ανάγκη να μείνουν ζωντανές -κι εδώ, έρχεται η Τέχνη να κάνει το καθήκον της. Ο δήμος Νεάπολης-Συκεών, σε συνεργασία με την Ελληνική Κοινότητα Σικελίας «Τρινακρία», φιλοξενεί την εικαστική έκθεση «Γη μνήμης-In memory land: 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή».

«Η Πολιτιστική μας Γειτονιά και το Μουσείο Προσφύγων είναι το ιδανικό σημείο για την έκθεση τέχνης και μνήμης της Μικρασιατικής Καταστροφής. Οι πολίτες του δήμου μας, απόγονοι προσφύγων και αυτοί, τιμούν τη μνήμη κρατώντας την ζωντανή μέσα από τις δεκαετίες που περνούν. Ευχαριστούμε την Ελληνική Κοινότητα Σικελίας ‘‘Τρινακρία’’ για τη συνεργασία. Μια συνεργασία κορυφαίας σημασίας, που τέθηκε υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας. Θα σταθούμε αντάξιοι της τιμής», ανέφερε στο μήνυμά του ο δήμαρχος Σίμος Δανιηλίδης στα εγκαίνια της έκθεσης.

Η μνήμη, όπου κι αν την αγγίξεις πονάει…

Ο στίχος του Γιώργου Σεφέρη στόχευσε στην καρδιά του προσφυγικού πόνου. «Ο πόνος των Ελλήνων της Μικράς Ασίας δεν ξεχνιέται και δεν ξεπερνιέται», είπε η πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Νεάπολης-Συκεών Κατερίνα Τσουκαλά. «Οι πρόσφυγες κατάφεραν, από γενιά σε γενιά, και κράτησαν τη μνήμη ζωντανή. Ενάμισι εκατομμύριο άνθρωποι έπεσαν θύματα αυτής της εθνικής τραγωδίας. Το πώς και το γιατί, είναι η επιτομή των παθογενειών της ελληνικής πολιτικής ζωής και των διεθνών ισορροπιών που η χώρα πάντα προσπαθεί να διατηρήσει. Η εικαστική έκθεση, που τελείται υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας, σε συνεργασία της Ελληνικής Κοινότητας Σικελίας ‘‘Τρινακρία’’ με τον δήμο μας, αποτελεί ένα κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός για ολόκληρη τη Θεσσαλονίκη», κατέληξε η Κατερίνα Τσουκαλά. Εκτός από την πρόεδρο, παρών ήταν ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών Στέλιος Γκατζές, οι δημοτικοί σύμβουλοι, Αντώνης Σαουλίδης και Θανάσης Καλτσίκας, η δημοτική σύμβουλος, και αντιπρόεδρος του ΔΚΚΠΑ, Σοφία Ανδριανίδου, όπως και η Ρένα Αυγερινού, πρόεδρος της Δ.Κ. Συκεών.

Ανεξίτηλες μνήμες

Η Ελληνική Κοινότητα Σικελίας «Τριανκρία» και ο πρόεδρός της Χαράλαμπος Τσολάκης εκπροσωπήθηκαν από την Δέσποινα Καραχάλια. «Ευχαριστούμε τον δήμο Νεάπολης-Συκεών για την αναγνώριση της αξίας της έκθεσης και τη διάθεση του χώρου. Πού αλλού θα μπορούσε να φιλοξενηθεί μια τέτοια έκθεση, παρά σε ένα Μουσείο Προσφύγων ; Υπάρχει όμως και κάτι άλλο, που το θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό: δεν είναι συνηθισμένο για έναν καλλιτέχνη να καλείται να εκφράσει τον ξεριζωμό ενός άλλου λαού, για αυτό ευχαριστούμε τους Ιταλούς καλλιτέχνες αλλά και τους Έλληνες, που πρόσφεραν τα έργα τους. Πρόθεσή μας είναι να μεταφέρουμε την έκθεση και στην Ιταλία, για να εκτιμηθεί όσο εκτιμάται και εδώ».

Το πρώτο βήμα

Η Πολιτιστική Γειτονιά του δήμου, τμήμα της οποίας είναι και το Μουσείο Προσφύγων, ως θεσμός αλλά και χώρος, επεκτείνεται για να δώσει ένα διαφορετικό στίγμα. «Είναι για μας χαρά και τιμή που επιλέχθηκε ο χώρος και το Μουσείο για αυτή την έκθεση μνήμης. Είναι το πρώτο βήμα συνεργασίας της Πολιτιστικής Γειτονιάς με χώρα του εξωτερικού, και είμαστε βέβαιοι πως θα γίνουν κι άλλες τέτοιες συμπράξεις. Ο συνδυασμός χώρου και θέματος είναι μοναδικός και ευχαριστούμε όλους όσοι προσπάθησαν για να έχουμε αυτό το αποτέλεσμα», τόνισε η δημοτική σύμβουλος, και αντιπρόεδρος της Κοινωφελούς Επιχείρησης Υπηρεσιών, Ειρήνη Καγιαμπίνη.

Αξίζει να τονιστεί πως ο Νίκος Τόμπρος, καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας στη Σχολή Ευελπίδων, μερίμνησε για τις ιστορικές πτυχές του θέματος της έκθεσης.

Δυνατή θέληση και ελπίδα

Ο επιμελητής της έκθεσης Francesco Piazza υπογράμμισε την ισχύ του πολιτισμού ως εργαλείο ενοποίησης των λαών. «Η επιλογή των έργων έγινε με ιδιαίτερη προσοχή καθώς πραγματεύεται μια καταστροφή, αυτή του Ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Γνωρίζετε όλοι πως ο πολιτισμός γίνεται εργαλείο ενοποίησης των λαών, μεταφέρει μηνύματα μεταξύ λαών μέσα στον χρόνο. Η έκθεση δεν είναι απλώς μεταφορά μνήμης, θέλουμε με δυνατή θέληση να δημιουργήσουμε μια ωδή στην ελπίδα, έναν ύμνο στη μνήμη, έτσι ώστε τίποτα από όλα αυτά ξαναγίνει ποτέ».

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

-Διάρκεια: 8 Οκτωβρίου 2022 – 8 Δεκεμβρίου 2022

-Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα-Παρασκευή: 10.00-13.00 και 17.00-20.00

-Κλειστά: Σάββατο και Κυριακή, 26, 27, 28 Οκτωβρίου

-Τοποθεσία : Μουσείο Προσφύγων της Πολιτιστικής Γειτονιάς Έβρου 49, Συκιές, πάρκο «Παναγιώτη Αφαλή».